Pobór prób Ischnura elegans obejmował zarówno zbiór par ważek na potrzeby eksperymentów zaplanowanych w ramach WP5 jak i zbiór dorosłych osobników, które mają zostać poddane analizie w ramach WP3.
Zbiór par ważek odbył się w dwóch regionach, Polska południowa (okolice Krakowa) i Szwecja południowa (okolice Malmö), w następujących lokalizacjach:
POLSKA POŁUDNIOWA
STAWY MIEJSKIE:
Staw Dąbski, Kraków | 50.064616 | 19.986129 |
Konduktorska, Katowice | 50.280691 | 19.021941 |
STAWY POZAMIEJSKIE:
okolice Zagórza (gm. Babice) | 50.083352 | 19.397360 |
okolice Ispiny (gm. Drwinia) | 50.108750 | 20.348707 |
SZWECJA POŁUDNIOWA
STAWY MIEJSKIE:
Kronborg, Malmö | 55.592395 | 12.994631 |
Botanical Garden, Lund | 55.705091 | 13.203357 |
STAWY POZAMIEJSKIE:
Torups slottsträdgård, Bara | 55.564293 | 13.205614 |
okolice Nöbbelövs mosse, Vallkära | 55.738166 | 13.153274 |
Zebrane rodziny ważek (samiec, samica oraz złożone przez nią jaja) zostały przetransportowane do laboratorium Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Tutaj Szymon Śniegula wraz z Gemmą Palomar wykorzystują wyklute z jaj larwy ważek do przeprowadzenia dwóch eksperymentów.
Większy z eksperymentów obejmuje analizę fenotypową Ischnura elegans, czyli pomiar cech odpowiedzialnych za sukces rozrodu: masa ciała i tempo wzrostu.
W jego ramach badane są po dwie miejskie i pozamiejskie populacje ważek zarówno z południowej Polski, jak i z południowej Szwecji. Wszystkie larwy, po osiągnięciu przez nie odpowiedniej wielkości, zostaną poddane kilkutygodniowemu zimowaniu. Następnie, na podzielone na 48 grup larwy oddziaływać będą 2 czynniki: temperatura i zapach drapieżnika. Biorąc pod uwagę poszczególne czynniki możemy wyliczyć, że eksperymentowi poddane będzie około 2000 larw:
szerokość geograficzna (2) x miejski/pozamiejski (2x2) x temperatura (3: 20°C, 24°C i 28°C) x drapieżnik (2, w tym grupy kontrolne) = 48 grup x 10 rodzin x 4 larwy ≃ 2000 larw
Drugi eksperyment dotyczy analizy ekspresji genów Ischnura elegans. W tym eksperymencie badane są wyłącznie pozamiejskie populacje ważek z dwóch rejonów (Polska południowa i Szwecja południowa) poddane, podobnie jak w eksperymencie fenotypowym, działaniu dwóch czynników: temperatura i zapach drapieżnika. Obiektem tego eksperymentu jest 1600 larw ważek:
szerokość geograficzna (2) x temperatura (2: 20°C i 24°C) x drapieżnik (2, w tym grupy kontrolne) = 16 grup x 10 rodzin x 10 larw = 1600 larw
Po osiągnięciu odpowiedniej wielkości larwy są mrożone i transportowane do laboratorium Instytutu Nauk o Środowisku UJ, gdzie Marzena Marszałek, pod kierunkiem Wiesława Babika, sprawdzi różnice w ekspresji genów poszczególnych grup osobników.
Z kolei dorosłe osobniki Ischnura elegans, które w ramach WP3 zostają przekazane do laboratorium Instytutu Nauk o Środowisku UJ, zebrane były w 3 rejonach geograficznych, Polska południowa (okolice Krakowa), Polska północna (okolice Szczecina) i Szwecja południowa (okolice Malmö), w następujących lokalizacjach:
POLSKA POŁUDNIOWA
STAWY MIEJSKIE:
Staw na Bonarce, Kraków | 50.027136 | 19.954255 |
Kobierzyńska, Kraków | 50.035546 | 19.929082 |
Staw Dąbski, Kraków | 50.064616 | 19.986129 |
os. Tysiąclecia, Katowice | 50.280615 | 18.974709 |
Konduktorska, Katowice | 50.280691 | 19.021941 |
STAWY POZAMIEJSKIE:
okolice Bochni | 49.944255 | 20.415114 |
Błoto, Niepołomice | 50.013106 | 20.286834 |
okolice Zagórza (gm. Babice) | 50.083352 | 19.397360 |
okolice Regulic (gm. Alwernia) | 50.086127 | 19.518305 |
okolice Ispiny (gm. Drwinia) | 50.108750 | 20.348707 |
okolice Skały | 50.214888 | 19.872157 |
POLSKA PÓŁNOCNA
STAWY MIEJSKIE:
Staw Bukowy, Szczecin | 53.371796 | 14.660939 |
Alicji, Mierzyn (gmina Dobra/Szczecińska) | 53.432606 | 14.461237 |
Rusałka, Szczecin | 53.444887 | 14.537489 |
Staw Brodowski, Szczecin | 53.450501 | 14.565796 |
Stawy Bliźniaki, Szczecin | 53.462280 | 14.583960 |
STAWY POZAMIEJSKIE:
Jezioro Węglino, Węglino (gmina Stare Czarnowo) | 53.321704 | 14.62091 |
okolice Kościna (gmina Dobra/Szczecińska) | 53.412826 | 14.380517 |
okolice Storkówka (gmina Stara Dąbrowa) | 53.416244 | 15.051254 |
Zazulin, Dolina Siedmiu Młynów, Szczecin | 53.480603 | 14.493591 |
okolice Stolca (gmina Dobra/Szczecińska) | 53.558012 | 14.318379 |
SZWECJA POŁUDNIOWA
STAWY MIEJSKIE:
Ögårdsparken, Malmö | 55.57638 | 13.056289 |
Kronborg, Malmö | 55.592395 | 12.994631 |
Beijer's Park, Malmö | 55.609358 | 13.051028 |
Jeppsagård, Staffanstorp | 55.640032 | 13.218109 |
Botanical Garden, Lund | 55.705091 | 13.203357 |
STAWY POZAMIEJSKIE:
okolice Hyby | 55.575375 | 13.239477 |
okolice Bara | 55.575788 | 13.211423 |
okolice Görslöv | 55.632990 | 13.150801 |
okolice Måryd, Södra Sandby | 55.700692 | 13.364402 |
okolice Nöbbelövs mosse, Vallkära | 55.738166 | 13.153274 |
Pobrane próby Ischnura elegans są katalogowane a następnie poddane dalszym analizom, w tym izolacji DNA oraz sekwencjonowaniu RAD.
Zdjęcia z poborów prób ważek można obejrzeć w naszej galerii.