Mimo że w Krakowie coraz wcześniej robi się ciemno i w każdej chwili spodziewamy się opadów śniegu, dla larw ważek Ichnura elegans w naszym laboratorium w Instytucie Ochrony Przyrody PAN zima właśnie się skończyła!
Próby tężnicy wytwornej zostały zebrane w miejskich i pozamiejskich stawach w dwóch szerokościach geograficznych: w południowej Polsce i w południowej Szwecji. Szymon Śniegula wraz z Gemmą Palomar przeprowadzają na nich eksperyment mający na celu pomiary cech odpowiedzialnych za sukces rozrodu Ischnura elegans: masa ciała i tempo wzrostu.
W ramach eksperymentu larwy ważek przez kilka miesięcy zimowały w laboratorium w temperaturze 6°C.
Z każdego z ośmiu stawów, z których pobierano próby, do eksperymentu wykorzystano około 240 larw Ischnura elegans. Zatem zimowaniu zostało poddanych około 2000 larw podzielonych na 48 grup przy uwzględnieniu następująch czynników:
szerokość geograficzna (2) x obszar miejski/pozamiejski (2x2) x temperatura (3: 20°C, 24°C i 28°C) x drapieżnik (2, w tym grupy kontrolne) = 48 grup x 10 rodzin x 4 larwy ≃ 2000 larw
Po zimowaniu, ze względu na to, że przetrwało znacznie mniej larw z południowej Polski niż tych, których próby pobrano w południowej Szwecji, zdecydowano, że poszczególne grupy larw pochodzących z Polski będą poddane działaniu jednej z dwóch temperatur: 20°C lub 24°C. W efekcie, w ramach eksperymentu badanych będzie 40 grup larw:
Czynniki oddziaływania na larwy ważek z południowej Polski:
obszar miejski/pozamiejski (2x2) x temperatura (2: 20°C, 24°C) x drapieżnik (2, w tym grupy kontrolne) = 16 grup
Czynniki oddziaływania na larwy ważek z południowej Szwecji:
obszar miejski/pozamiejski (2x2) x temperatura (3: 20°C, 24°C i 28°C) x drapieżnik (2, w tym grupy kontrolne) = 24 grupy
Razem: 40 grup
W obecnym etapie eksperymentu podzielone na grupy larwy tężnicy wytwornej będą poddane odziaływaniu dwóch czynników: różne temperatury wody, a następnie (gdy tylko larwy osiągną stadium F0 – ostatnie stadium przed wylotem) zapach drapieżnika w wodzie (gatunek inwazyjny, rak pręgowaty Orconectes limosus) lub jego brak (grupy kontrolne).
Eksperyment prowadzony jest w ramach WP5 projektu ECOPOND.